Prace górnicze w wyrobiskach kopalni to obok zabezpieczeń komór również przebudowy chodników w celu zachowania ich walorów zabytkowych i zatrzymania procesu destrukcji, prace związane z utrzymaniem kolei podziemnej czy bezpiecznym udostępnianiem wyrobisk do podsadzania. W tym artykule będzie o pracach, które w tym roku realizuje Oddział Górniczy Zabezpieczenia i Transportu.
Projekty i technologie
Przede wszystkim prowadzone są liczne przebudowy wyrobisk, jak również doraźne roboty zabezpieczające główne wyrobiska chodnikowe, prace związane z utrzymaniem trasy kopalnianej kolei podziemnej na poziomie IV czy lokowaniem urobku z przebudów na Wysypkach: Centralnej oraz w zespole komór Freisseisen.
Przebudowy chodników wykonuje się na podstawie projektów technicznych oraz technologii wykonania robót górniczych, określających sposób zabezpieczeń i zastosowanie odpowiednich obudów. Najpierw dokonuje się inwentaryzacji wyrobisk, analizuje budowę geologiczną górotworu i warunki hydrogeologiczne w rejonie planowanych robót, następnie do panujących w wyrobiskach warunków górniczo-geologicznych dobierane są parametry obudów górniczych.
Oddział Górniczy Zabezpieczenia i Transportu realizuje obecnie cztery główne przebudowy wyrobisk chodnikowych: podłużni Galicja Zachodnia, podłużni Wiszyn, poprzeczni Geramb na północ od skrzyżowania z podłużnią Plener Dolny oraz Chodnik bez nazwy od poprzeczni Geramb do podłużni Koberwein. Wszystkie znajdują się na III poziomie, dwie pierwsze w rejonie zachodnim, dwa kolejne wyrobiska – wschodnim.
Podłużnia Galicja Zachodnia
Przebudowa podłużni Galicja Zachodnia trwa od I kwartału 2018 do końca bieżącego roku. Zakres robót obejmuje roboty górnicze mające na celu przywrócenie funkcjonalności wyrobiska i równocześnie zabezpieczenie go przed destrukcyjnym oddziaływaniem górotworu. Po wykonaniu tej pracy zabudowana zostanie tama iniekcyjna na końcu przedmiotowego chodnika. Zadanie realizowane jest w ramach likwidacji zagrożenia wodnego przy północnej granicy złoża poprzez doszczelnienie górotworu oraz istniejących w tym rejonie niebezpiecznych pustek.
Roboty górnicze prowadzone są na całej długości podłużni Galicja zachodnia tj. ok. 530m, podzielono je na II etapy. Pierwszy już wykonano: od skrzyżowania z poprzecznią Struga w kierunku zachodnim (ok. 158 m). Drugi etap przebudowy obejmuje ok. 372 m i jest wykonywany obecnie. Ponadto w ramach prowadzonych robót górniczych w podłużni wykonano przebudowę fragmentu poprzeczni Galicja Zachodnia o długości 25 m, stanowiącej dojście do komory Galicja Zachodnia (płd.).
Podłużnia Wiszyn
Przebudowa podłużni Wiszyn związana jest z bezpiecznym prowadzeniem z tego rejonu dalszych prac podsadzkowych. Prowadzona zgodnie z wytycznymi konserwatora zabytków, potrwa do końca roku, a następnie wykonane będą wiercenia otworów pod rurociągi podsadzkowe. Roboty górnicze obejmują odcinek od wlotu podłużni (na podszybiu szybu Kościuszko) aż do komory Borlach (ok. 302 m chodnika). Zdecydowano także o równoczesnej przebudowie fragmentu dobudowy Wiszyn– Ruprecht II, usytuowanej prostopadle do chodnika stanowiącego przedmiot zasadniczej przebudowy. Łącznie zaprojektowano6 odcinków roboczych o łącznej długości ok. 322 m. W chodniku po wykonaniu przebudowy przewiduje się wykonanie 9 stanowisk wiertniczych, w wierconych otworach umieszczone będą rurociągi.
Dla zachowania historycznego charakteru podłużni Wiszyn prace prowadzone są tak, by odtworzyć wyrobisko w sposób jak najbardziej zbliżony do pierwotnego wyglądu. Przybierka stropu i ociosów odbywa się przy pomocy młotów pneumatycznych, a następnie ręcznie łopatami urobek jest ładowany na wozy lub koleby i transportowany do miejsc lokowania urobku. W tym przypadku są to otwory zsypowe w poprzeczni Struga, otwory zsypowe w chodniku odkrywkowym Stampfer, roloch zlokalizowany w poprzeczni Koerber. W późniejszym etapie prac zabezpieczających tym celom posłuży też szybik Wiszyn – Thinfeld.
Poprzecznia Geramb
Przebudowę północnej części poprzeczni Geramb na odcinku 310 m (poziom III) rozpoczęto w I kwartale bieżącego roku. Roboty mają charakter doraźny, związany z ograniczaniem zagrożenia wodnego i zawałowego w tym rejonie kopalni.
W kolejnych latach Kopalnia Soli „Wieliczka” przewiduje intensyfikację działań, mających na celu znaczne ograniczenie zagrożenia wodnego i zawałowego związanego ze złym stanem technicznym sąsiadujących ze sobą w tym rejonie kopalni zespołów komór Leopold- Schmidt, Wojciech, Hrdinai Ksawery na poziomach II niższym, II wyższym oraz III. Urobek pochodzący z przybierek górotworu podczas prowadzenia przebudowy chodnika transportowany jest ręcznie przy pomocy taczek i sytuowany na spągu chodnika, jak i lokowany w miejscowych poszerzeniach wyrobiska oraz transportowany w wozach urobkowych i kolebach do rolocha zsypowego zlokalizowanego w podłużni Hauer. Następnie wybierany na poziomie IV z bunkra urobkowego, przewożony przy pomocy kopalnianej kolei podziemnej na jedną z dostępnych wysypek: Centralną i Freiseissen oraz finalnie lokowany przy pomocy kołowrotów zgarniakowych w zespołach komór stanowiących wysypki urobku.
Chodnik bez nazwy
Chodnik bez nazwy od poprzeczni Geramb do podłużni Koberwein na poziomie III to czwarta tegoroczna przebudowa . Aktualnie wyrobisko znajduje się poza rejonem „czynnym ruchowo”. Zakres przewidzianych robót górniczych ma na celu przywrócenie funkcjonalności wyrobiska i równocześnie zabezpieczenie go przed destrukcyjnym oddziaływaniem pod kątem podsadzania w tym rejonie.
Większość prac to przybierki górotworu po obrysie chodnika, pozostawionego bez obudowy podporowej. Prace prowadzone są tutaj spod bezpiecznego stropu , który skontrolowano poprzez odwiercenie pionowych otworów kontrolnych o długości minimum 2 m każdy. Otwory wiercone są w rozstawie co maks. 2 m wraz z sukcesywnym postępem przodka. Urobek pochodzący z przybierek wybierany jest ręcznie za pomocą łopat i przewożony na taczkach do istniejących poszerzeń chodnika w miejscu prowadzenia robót. Urobek lokuje się w taki sposób, aby nie zawężać wymiarów wyrobiska.
Alternatywnie urobek wywożony jest z przodka na taczkach, ładowany do koleb w podłużni Plener Dolny i odstawiany do rolocha zsypowego w podłużni Plener Dolny, a finalnie lokowany na wysypkach urobkowych na poziomie IV. Proces transportu i lokowania urobku jest tutaj analogiczny, jak w przypadku przebudowy poprzeczni Geramb.