„Tradycje barbórkowe oraz kult św. Kingi wśród górników solnych kopalni w Bochni i Wieliczce” 3 marca zostały wpisane na Krajową Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Jako element górniczej tożsamości, przekazywane z pokolenia na pokolenie, są źródłem dumy i tożsamości.
„Serdecznie gratuluję Wnioskodawcom, którzy podejmują wysiłek zachowania pięknej i wyjątkowej tradycji dla przyszłych pokoleń. Mam nadzieję, że wpis przyczyni się do promocji niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz zwiększenia świadomości ogółu społeczeństwa wagi tradycji i przekazu międzypokoleniowego” – napisał prof. Piotr Gliński, Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Czym jest niematerialne dziedzictwo kulturowe? Zgodnie z Konwencją UNESCOto zwyczaje, przekaz ustny, wiedza i umiejętności oraz związane z nimi przedmioty i przestrzeń kulturowa, które są uznane za część własnego dziedzictwa przez daną wspólnotę, grupę lub jednostki.Niematerialne dziedzictwo trwa przekazywane z pokolenia na pokolenie, jest stale odtwarzany we wspólnotach. To tradycje i przekazy ustne, a wśród nich także język, sztuki widowiskowe, zwyczaje, rytuały oraz obrzędy świąteczne, wiedza i praktyki dotyczące przyrody oraz wszechświata, umiejętności z zakresu rzemiosła artystycznego.
Barbórka oraz kult św. Kingi to ważne elementy górniczej tożsamości w Wieliczce i w Bochni. Związane z nimi tradycje, zwyczaje są kultywowane po dziś dzień. Od Barbórki do Barbórki – tak górnicy odmierzają czas. Świętowanie 4 grudnia przebiega według ustalonego porządku i jest w nim miejsce zarówno na radosne spotkania, jak i na modlitwę oraz refleksję nad specyfiką górniczego zawodu. W górniczym kalendarzu równie ważne miejsce zajmuje 24 lipca, czyli liturgiczne wspomnienie św. Kingi. Odwieczną tradycją są pielgrzymki do Starego Sącza, do grobu św. Kingi: bardzo uroczyste, w galowych mundurach, w towarzystwie orkiestry dętej.
Pierwsze wpisy w krajowym rejestrze niematerialnego dziedzictwa pojawiły się w roku 2014. Obecnie w rejestrze odnotowano ponad 70 bezcennych żywych tradycji i zwyczajów. Listę prowadzi Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa.
Tradycje wielickich górników na liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego - zobacz zdjęcia